ĐỨC TÍNH KHIÊM NHƯỜNG CỦA PH.ĂNGGHEN

Phạm Trung

Chuẩn bị đến kỷ niệm 201 năm ngày sinh Ph.Ăngghen (28/11/1820 - 28/11/2021), một trong những người thầy vĩ đại của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên toàn thế giới, một trong số các bậc vĩ nhân mà cuộc đời và sự nghiệp in đậm dấu ấn lên toàn bộ lịch sử cận đại, hiện đại của nhân loại. Đây cũng là dịp để chúng ta bày tỏ tình cảm biết ơn và sự kính trọng sâu sắc đối với một trong những vị lãnh tụ đầu tiên của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, người đã dành cả cuộc đời, sự tâm huyết, sự hy sinh, cùng với C.Mác sáng lập nên học thuyết khoa học, cách mạng cho phong trào công nhân, hướng dẫn giai cấp công nhân, nhân loại cần lao giải phóng mình, giải phóng toàn xã hội khỏi áp bức, bóc lột, bất công. Có rất nhiều đức tính tốt đẹp trong nhân cách vĩ đại của Ph.Ăngghen mà cả nhân loại ngưỡng mộ, trân trọng. Trong đó, nổi bật là đức tính khiêm nhường của Ph.Ăngghen.

 

Trên con đường nghiên cứu khoa học và hoạt động đấu tranh cho sự ra đời và thắng lợi của chủ nghĩa cộng sản khoa học, Ph.Ăngghen luôn là người bạn, người đồng chí thủy chung, chia bùi sẻ ngọt, đồng cam cộng khổ với C.Mác, bảo vệ chủ nghĩa Mác ngay cả khi C.Mác đã qua đời. Những người cộng sản trên thế giới đều biết rằng nếu không có sự giúp đỡ hết lòng của Ph.Ăngghen, C.Mác khó có điều kiện vật chất để hoàn thành những tác phẩm đồ sộ của mình, đặc biệt là bộ Tư bản. Về mặt khoa học, ngoài những tác phẩm thiên tài của riêng mình, Ph.Ăngghen còn giúp C.Mác rất nhiều. Ph.Ăngghen đã có công đầu trong việc hoàn chỉnh và cho xuất bản phần còn lại của bộ Tư bản. Ngay cả những tác phẩm hai người cùng trực tiếp viết, Ph.Ăngghen bao giờ cũng tuyên bố: những tư tưởng chủ đạo của các tác phẩm ấy hoàn toàn là của bạn ông, C.Mác.

Với việc hoàn thành một khối lượng công việc vô cùng đồ sộ, khó khăn trong chỉnh lý, biên tập và cho xuất bản quyển II, quyển III bộ “Tư bản”, Ph.Ăngghen đã xây cho người bạn vĩ đại của mình một đài kỷ niệm vinh quang và chói lọi. Chủ nghĩa Mác chỉ mang tên một mình Mác thôi là đủ. Đó là đề xuất của chính Ph.Ăngghen. Ông cũng tự đánh giá rằng, bản thân ông cũng có những đóng góp nào đó trong sự nghiệp và tư tưởng của Mác. Song những gì mà ông làm được thì không có ông, C.Mác cũng làm được. Còn những gì mà C.Mác làm được thì ông và những người khác không thể nghĩ tới. Với lòng kính trọng và sự khiêm nhường, Ph.Ăngghen luôn coi C.Mác là một thiên tài, còn ông tự nhận, nhiều lắm cũng chỉ là những người có tài, là “cây đàn vi - ô - lông thứ 2 bên cạnh Mác” mà thôi.

Hiện nay, các thế lực thù địch đang ra sức xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác và phủ nhận những đóng góp của Ph.Ăngghen. Cần thấy được nhân cách vĩ đại, đức tính khiêm nhường của Ph.Ăngghen và công lao to lớn của ông trong việc bảo vệ, phát triển chủ nghĩa Mác. Điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ta hiện nay.